Bóle wzrostowe u dzieci – najważniejsze informacje

Bóle wzrostowe są dość powszechnie występującą i uciążliwą dla pociechy dolegliwością. Szacuje się, że na którymś z etapów rozwojowych zmagało się z nią aż 40% dzieci. Jak ją rozpoznać, a także złagodzić ból odczuwany przez najmłodszych?

Bóle wzrostowe u dzieci – przyczyny

Bóle wzrostowe u dzieci występują zazwyczaj w wieku 3-12 lat. Ich pojawienie się jest całkowicie normalne i wynika z intensywnego wzrostu kości w tym okresie. Szczególne narażone na tego rodzaju dolegliwości bólowe są dzieci, które przybierają nieprawidłową postawę ciała, co może wynikać m.in. ze skoliozy, czy płaskostopia. Istnieje również korelacja między ich występowaniem a niedoborem witaminy D3 u najmłodszych. Bóle wzrostowe mogą występować częściej u dzieci zmagających się z nadmierną ruchomością stawów lub chorobą metaboliczną mięśni. Naukowcy dostrzegają również zależność między pojawieniem się tych dolegliwości a wzmożoną aktywnością fizyczną dziecka.

Bóle wzrostowe u pociechy – jak rozpoznać?

Bóle wzrostowe to tak naprawdę bóle mięśni. Dotyczą one najczęściej kończyn dolnych, czyli przede wszystkim:

łydek,
ud, czy
dołów podkolanowych.

Zdarza się, że dolegliwości występują na górnych partiach ciała takich, jak łopatki, plecy, czy ręce, lecz jest to znacznie rzadsze zjawisko. Pojawiają się one zazwyczaj późnym popołudniem, wieczorem lub w nocy, w związku ze wzmożonym wydzielaniem się hormonu wzrostu o tej porze dnia. Mogą one również występować w innych porach dnia tuż po intensywnym wysiłku fizycznym. Czas występowania dolegliwości bólowych trwa najczęściej 10-30 minut. Różnią się one stopniem intensywności i są one napadowe. Zdarza się, że bóle nóg w nocy u dziecka są na tyle silne, że doprowadzają one do jego przebudzenia.

Bóle wzrostowe u dziecka – w jaki sposób są diagnozowane?

Istnieją różne przyczyny pojawienia się tego rodzaju dolegliwości u dziecka, więc niezwykle istotna jest prawidłowa diagnostyka. Rodzic, który podejrzewa wystąpienia bóli wzrostowych, nie powinien ich bagatelizować, ponieważ podobne objawy mogą wskazywać na poważniejsze choroby. Aby rozwiać wszelkie wątpliwości i otrzymać skierowanie na dalsze badania najlepiej zgłosić się z dzieckiem do pediatry lub dziecięcego ortopedy. Specjalista podczas badania lekarskiego jest w stanie wskazać ewentualne nieprawidłowości. W trakcie diagnostyki w pierwszej kolejności zleca się wykonanie badań morfologicznych, które u zdrowego dziecka cierpiącego na bóle wzrostowe powinny nie wykazywać żadnych nieprawidłowości. Oprócz tego lekarz może zlecić wykonanie badań radiologicznych, które również wykluczają wystąpienie dolegliwości z powodu poważniejszych schorzeń.

Przeczytaj: Ból kolana u dziecka - Kiedy zwrócić szczególną uwagę

Bóle wzrostowe – co pomaga załagodzić dolegliwości?

Aby skutecznie pomóc dziecku warto zachęcić go do precyzyjnego wskazania miejsca występowania bólu. Prostym, a jednocześnie niezwykle skutecznym sposobem na złagodzenie dolegliwości bólowych pociechy jest wykonanie delikatnego masażu na obszarze ciała, na którym takowe występują. Aby go wykonań nie trzeba posiadać profesjonalnych umiejętności, już samo głaskanie powinno przynieść dziecku ulgę. Właściwości łagodzące mają też ciepłe wilgotne okłady, a także kąpiele. Po konsultacji z lekarzem można, jeśli takie były jego zalecenia włączyć łagodne leki przeciwbólowe dostępne bez recepty, dzięki którym bóle wzrostowe ustąpią. Takie specyfiki, jak paracetamol, czy ibuprofen są zalecane zazwyczaj wtedy, gdy dolegliwości odczuwane przez dziecko charakteryzują się wysokim poziomem intensywności. Pomocna może okazać się również aktywność fizyczna w postaci ćwiczeń rozciągających dolnych kończyć. Mogą być one również stosowane w formie profilaktyki.

Bóle wzrostowe – jakie składniki mineralne wspomogą zdrowy rozwój kości u dziecka?

W okresie tak intensywnego wzrostu warto zwrócić szczególną uwagę na suplementację witaminy D3 w okresie niższego poziomu nasłonecznienia, a także wzbogacenie diety pociechy o składniki zawierające dużą ilość wapnia, magnezu i cynku. Takie składniki mineralne znajdują się m.in. w mleku i przetworach go zawierających, rybach czy orzechach.

Ból nóg u dziecka – czy jest to powód do niepokoju?

Typowe bóle wzrostowe nie są powodem do niepokoju i przechodzą samoistnie wraz z wiekiem dziecka i jego rozwojem. Nie stwarzają one zagrożenia dla zdrowia, lecz są bez wątpienia dokuczliwe zwłaszcza dla maluchów z niskim progiem bólu. Mimo to zdarza się, że ból nóg pociechy jest związany z występowaniem u niej jednostki chorobowej. Bóle w jednej nodze u dziecka mogą być wynikiem np.:. Przebytego urazu, zwłaszcza gdy oprócz dolegliwości bólowych można zauważyć obrzęk. Warto pamiętać, że masowanie i dotykanie bolesnego miejsca na ciele powinno przynosić ulgę, a nie nasilać dolegliwości. W sytuacji, w której wraz z dotykiem intensywność bólu wrasta, jego pojawienie się najprawdopodobniej wynika z innego schorzenia. Bóle nóg mogą również stanowić początkowy objaw choroby onkologicznej takiej, jak kostniak kostninowy, dlatego niezwykle istotne jest wykonanie badań morfologicznych i RTG kończyn, czyli odpowiedniej diagnostyki, która ją wykluczy. W przypadku dziecka z bólami wzrostowymi zażycie środków przeciwbólowych powinno przyczynić się do ustania bólu, co może nie mieć miejsca w przypadku choroby nowotworowej. Ból nóg może również wynikać z zapalenia kości, przebiegu infekcji wirusowej, a także choroba Perthes’a, której charakterystycznym objawem jest utykanie. Inne objawy niewystępujące przy bólach wzrostowych to m.in.: